Kitap: Dijital Girişimcilik 101
Yazar: Serkan Ünsal
Konu: Türkiye’de teknoloji girişimi yapmak için mutlaka bilmek gereken temel hususlar.
Benim Notum: 
(4/5)
(4/5)Türkiye’de yapılacak bir teknoloji girişimi için giriş niteliğinde bir kitap. Genel kavramları anlatıyor ve endüstrinin genel görünümünü gösteriyor. Tecrübeli girişimciler için sıra dışı pek bir şey sunmamakla birlikte basit ve öz yapısıyla kolay okunuyor. Dolayısıyla bir göz atmakta fayda var.
Kitaptan aldığım bazı notlar ve okuma esnasında aklıma gelen bir kaç fikir:
- MVP’yi ortaya çıkarıp test etmeli.
- Pivot çeşitleri:
- Zoom-in Pivot: Bir çok özelliği kaldırıp sadece bir tek özellikle devam etmek
- Zoom-out Pivot: Çözüme yen özellikler ekleyerek devam etmek
- Müşteri Segmenti Pivotu: Hedef kitleyi değiştirerek yola devam etmek
- Müşteri Beklenti Pivotu: Problemini çözdüğünü sandığımız müşterinin başka bir problemini keşfedip o problemi çözmeye çalışmak
- Kanal Pivotu: Ürünü sunduğumuz kanalda değişiklik yapmak
- İş Yapısı Pivotu: Düşük kar çok ürün veya yüksek kar az ürün gibi değişiklikler yapmak
- Büyüme Pivotu: Pazarlama yönteminde değişiklik yapmak
- Teknoloji Pivotu
- Değer Pivotu: Para kazanma modelinde değişiklik yapmak
- Platform Pivotu: Ürünü platforma dönüştürmek
- Ürüne odaklanmayı doğru zamanda bırakıp, büyümeye ve bir an önce sağlıklı finansal bir yapı kurmaya odaklanmalı
- Gördüğüm kadarıyla girişimcilik konusunda kimi tavsiyeler evrensel. Ancak evrensel gibi görünen, kültürden bağımsız gibi görünen kimi tavsiyeler de esasen kültürden bağımsız değil. Tavsiyeleri kültürel bir elekten geçirmekte fayda var. Acaba bu tavsiye, Türkiye ve Türk kültürü için, benim için ne kadar geçerli diye sormak lazım.
- Fab’ın kurucusu J. Goldberg’in tavsiyeleri faydalı. Benim dikkatimi çekenler:
- Bir tane hedefiniz olduğunu unutmayın, bunu her gün tekrarlayın
- Girişiminizin ne ile anılmasını istiyorsanız o yönde çalışın; inovasyon, müşteri memnuniyeti, hız, tasarım
- Her hafta “Bu hafta yaptıklarım girişime değer kattı mı?” diye sorun.
- Ön muhasebe ve temel finans konularında bir kitap okumak lazım.
- Friends&Familiy yatırımı için %10 hisse vermek, melek yatırım için ise %15-%30 arası hisse vermek normal kabul ediliyor.
- Pre-money Value: Yatırım öncesi değer
- Post-money Value: Yatırım sonrası değer. Yatırım öncesi değere yatırımcının verdiği miktar da ekleniyor. Hisse bu değer üzerinden veriliyor. Örneğin, pre-money value 150.000 TL ise, yatırımcı da 50.000 TL yatıracak ise, post-money value 200.000 TL oluyor, dolayısıyla yatırımcının hissesi %25 oluyor.
- Eğer müşteri varsa, satış oluyorsa, 50.000$ – 200.000$ arası değerleme melek yatırım için kabul edilebilir bir aralık.
- Ciro varsa, değerleme EBITDA x 7 ile hesaplanıyor.
- Eğer oturmuş bir işletme ise değerleme için DCF (Discounted Cash Flow) kullanılıyor.
- Yatırımcı haftalık %5, yıllık %100+ büyüme bekliyor.
- Yatırımcı 5,6 yıl içerisinde 15, 20 kat geri dönüş almayı bekler.
- Melek yatırımda lazım olan miktar işletmenin 8 aylık yakıtıdır.
- VC yatırımında lazım olan miktar işletmenin 18 aylık yakıtıdır.
- Türkiye Seri A için ortalama yatırım 500.000$ – 1.000.000 civarı.
- Growth Hacker Büyüme Sihirbazı olarak Türkçe’ye çevrilmiş.
- Tasarımcı dribble, behance gibi ağlardan bulunabilir.
Kitabın ücretsiz online sürümüne girisimcilik101.com adresinden erişilebiliyor.